Angsten

Waar komen al die vreemde angsten toch vandaan? (En hoe kom je er vanaf?)
geschreven op 21 Maart 2008
door Noël

De creatieve geest
De menselijke geest is bijzonder creatief. In het bedenken van oplossingen, maar ook in het bedenken van problemen. Beiden passen in hetzelfde proces van ontwikkeling en vooruitgang. Zonder probleem geen oplossing. Dagelijks worden we omringd door de meest vernuftige uitvindingen en creatieve uitingen. Het hele internet op zichzelf is een goed voorbeeld van wat er uit het menselijk brein kan ontstaan. Mensen zijn meesters in het bedenken van scenario’s die een echt leven kunnen gaan leiden. Dat kunnen we op manieren die ons helpen. Maar onze geest kan ook dingen bedenken die ons tegenwerken. Een reeks treffende voorbeelden vind je op deze site. Kijk naar de lijst van alle verschillende angsten. De meeste mensen kunnen zich bij de meeste vormen van irreële angst niets voorstellen. Maar haast ieder mens herbergt wel de aanleg tot onlogische, vergezochte, vooringenomen en bevooroordeelde gedachten. En wanneer we die combineren met angstprikkels wordt het aannemelijk dat ieder mens ook de potentie heeft om onlogische, vergezochte, vooringenomen en bevooroordeelde angsten te vormen.

De directe oorzaak van een irreële angst
In het geval van een angstprobleem is het een belangrijke eerste stap om te beseffen waar deze vandaan komt. Dat betekent niet dat we perse in het verleden hoeven te spitten om het antwoord te vinden waarom nu iemand specifiek bang is voor spinnen, een vliegfobie heeft of waarom iemand 30x in een uur zijn/ haar handen moet wassen. Iedere vorm van irreële angst, paniek en/ of dwang is het gevolg van een overactiviteit van het zenuwstelsel. Het angstspectrum is breed. En gaat van een lichte verlegenheid tot paniekaanvallen, van een zekere mate van faalangst tot een levensbeheersende dwangstoornis. Maar ze zijn allemaal een product van ons onbewuste zenuwstelsel, dat zichzelf een verhoogde activiteit van angst heeft aangeleerd.

Stress en leefstijl
Wanneer je lange tijd bloot hebt gestaan aan stress, verwarring of een heftige gebeurtenis hebt meegemaakt, soms in combinatie met bepaalde leefpatronen (roken, alcohol, suikerrijk eten en koffie) of overgenomen angstig gedrag uit de omgeving, raakt het zenuwstelsel overactief. Deze overactiviteit verstoort lichaamsfuncties en deze verstoren op hun beurt het denken. Er ontstaat een programmafoutje en hieromheen een gedragspatroon. Het onderbewuste is zelf een creatief proces gestart om de angstgevoelens te legitimeren. Dit op basis van herinneringen en allerlei associaties. Zo ontstaan de meest creatieve angsten. Maar ze zijn een onterecht signaal van je lichaam. Want er is in de gevallen van irreële angsten redelijkerwijs bezien geen sprake van écht gevaar. Het zijn loze gevoelens en gedachten die er alleen maar zijn omdat je zenuwstelsel een ‘verklaring’ heeft gezocht voor de actieve conditie (je angstmechanisme is op de ‘aan’-knop blijven steken en denkt nu dat dit normaal is) waarin het verkeert. Vervolgens ontstaat de neiging om iets met die angst te gaan doen. Volkomen logisch. Men luistert (gehoorzaamt) naar de signalen, gaat naar therapie, spreekt over hun angst, leest van alles over hun angst, verbijt zich over hun angst, gaat zoeken naar verklaringen, vechten tegen hun angst, enz.

Ziekte of gewoon… een gewoonte?
Maar het zijn allemaal gedragspatronen die het zenuwstelsel conditioneren en actief houden om dat te doen wat het nu heeft aangeleerd te doen. En dat is de valkuil waarin iedereen met een angstconditie steeds weer loopt. Deze informatie is heel belangrijk om te begrijpen. Wanneer je last hebt van overmatige angst, ben je niet echt bang. In die zin dat je daadwerkelijk in gevaar bent. Maar je beleeft de sensaties en gedachten van angst. En deze zijn het product van een overactief deel van je zenuwstelsel. Een activiteit die je zelf -onbedoeld- in stand houdt door er in mee te gaan. En er wat mee meent te moeten doen. De meeste therapeuten en psychiaters vertellen dit niet aan hun patiënten. Sterker nog -ze zijn hier nauwelijks van op de hoogte. Ze behandelen angst als een psychologisch probleem of als een ziekte. Sommige psychiaters menen nog steeds dat de oorzaak van een angstconditie een chemische disbalans is van neurotransmitters (stofjes) in de hersenen. Maar zoals de huidige moderne wetenschap bevestigt, wordt angst niet veroorzaakt door een chemische disbalans, maar is de chemische disbalans hooguit een gevolg van een overactiviteit van het zenuwstelsel. Er zijn ook therapeuten die denken dat het ligt aan een verstoring van energiebanen, dat angst een erfenis is uit een vorig leven of mogelijk het gevolg van een contact met buitenaardse wezens. Een angstprobleem is geen van allen. Het is een gedrag, een geconditioneerde gewoonte dat de overactiviteit van een deel van je zenuwstelsel in stand houdt.

Criteria voor goede hulpverlening
De beste manier om van je angstklachten af te komen, is een goede coach of therapeut vinden die dit precies snapt. Daar zijn er jammer genoeg maar weinig van. De meeste therapieën, inclusief cognitieve gedragstherapie, gaan met de angst aan de slag en niet met de oorzaak. Dit heeft een contraproductief effect. Men kán wel ver komen in het beheersen van de angst, bijv. door exposure, maar de angst gaat bijna nooit helemaal weg. Hij wordt in het meest gunstige geval ‘leefbaar’. En dat is het meest ongewilde effect dat je wilt. Omdat je bij de geringste tegenslag je zo weer op je oude niveau van angst zit. Medicatie is evenzeer af te raden. Dit heeft alleen maar een onderdrukkend effect, is schadelijk voor de gezondheid en gaat vaak gepaard met vervelende bijverschijnselen. Angst is een bewust en onderbewust aangeleerd gedragspatroon, net als nagelbijten, en leer je niet af met een pilletje. De meeste mensen krijgen hun ‘oude’ angstbeleving terug nadat ze met medicatie zijn gestopt.

Belangrijke stappen om angst te overkomen
De eerste stap is je angst te ontmaskeren. Door de beelden en gedachten in je hoofd af te stemmen op de werkelijkheid. Vervolgens is het zaak je energie en gedachten weer te richten op dingen die je wél wilt. En dan te stoppen met je oude gedragspatroon en weer leuke activiteiten te gaan ondernemen. Zo kom je uit de cirkel en reageert jouw lichaam met nieuw, niet-angstig gedrag. Omdat het voor jouw lichaam en zenuwstelsel veel makkelijker is om niet-angstig te zijn, kan dit proces razendsnel plaatsvinden. Eerder in dagen dan in weken. Het is belangrijk om een goede coach of therapeut te vinden, die precies begrijpt wat een angstconditie is en dus weet hoe deze te elimineren. Nogmaals, deze zijn er weinig en de meeste snappen er niets van (en doen dus maar wat). Ze zijn meer onderdeel van het probleem dan de oplossing. Op deze site proberen we steeds meer goede adressen te verzamelen en te delen. Eén van de beste adressen in Nederland is Mind Tuning van de bekende angstcoach Pieter Frijters. Hij hielp vele bekende Nederlanders en nog meer ‘normale’ mensen van hun angsten af. Het is in ieder geval zaak iets aan je probleem te doen. Want last hebben van angstprobleem kost ontzettend veel levensplezier. Onnodig, want met een goede aanpak is het snel en eenvoudig op te lossen.

Over de schrijver
Over de schrijver:
Noël Maasdam is coach/ trainer en gespecialiseerd in het oplossen van emotionele blokkades, zoals angst, stress en onzekerheid. Op het gebied van angst en stress mag Noël zich met recht ’specialist’ noemen. Niet alleen door zijn professionele kennis, maar ook vanuit persoonlijke ervaring. Als geen ander doorziet hij de valkuilen die bij angst een rol spelen. Daarnaast heeft Noël een uniek inzicht in het menselijke functioneren en boekt hierdoor als coach opvallende resultaten.
Kijk op www.mindwatchers.nl voor meer informatie.

Referentie
Angstlijst

Zie ook
Angsten - Mind watchers.