Mindfulness/Aandachtsgerichte therapie

Rumineren.
eindeloos piekeren, wikken en wegen.
Over mindfulness based therapy/Aandachtsgerichte therapie

Terwijl veel mensen denken dat door over zichzelf en hun stemming na te denken, ze meer inzicht in hun emoties krijgen en hen helpt hun emotionele problemen (depressieve stemming, angstige gevoelens of minderwaardigheidsgevoelens) op te lossen, is het tegendeel het geval.
Mensen die rumineren houden daarmee hun sombere gevoelens in stand of verergeren die zelfs.

Eindeloos piekeren en zich alsmaar afvragen wat toch wel de zin het leven is en overwegen dat het eigenlijk geen zin heeft omdat men toch oud en wellicht lelijk wordt, maakt het dus alleen maar erger in plaats van beter.
Op het laatst jagen de gedachten in kringetjes door je hoofd, waar je gek van wordt.
Dus rumineren over een emotioneel probleem wekt de indruk dat dat tot een oplossing leidt, terwijl het de situatie of het emotionele probleem alleen maar verergert. Het leidt tot patronen van denken, voelen en gedrag die nutteloos zijn omdat ze in een kringetje ronddraaien en geen oplossing bieden.

Al wat langer bestaande technieken om het piekeren te stoppen of te beperken zijn:
1. De STOP- kreet: dus hardop tegen jezelf zeggen: STOP! als je merkt dat je aan het piekeren bent.
2. Een andere techniek is het instellen van een vast pieker halfuurtje, waarbij je je piekergedachten moet opschrijven. De rest van de dag mag je dan niet piekeren. Als je jezelf daarop toch betrapt bestraf je jezelf door dan een vervelende klusje te moeten doen.

Het nieuwste op dit gebied is de mindfulness based therapy, Aandachtsgerichte therapie. Dat betreft oefenen in het louter waarnemen, dus zonder een oordeel te vellen over wat waargenomen wordt of zonder de wens er ook maar iets aan te veranderen. Het is dus het oefenen in een bepaalde manier van Opmerkzaamheid.
Het is oefenen in de aandacht te houden bij wat hier en nu voorhanden is in plaats van de geest steeds te laten afdwalen en verstrikt te raken in allerlei piekergedachten en de daarmee samenhangende negatieve emoties.
In de spirituele tradities van de mensheid wordt dat meditatie genoemd.

In de (groeps) sessies van de aandachtsgerichte therapie wordt eigenlijk voornamelijk uitleg gegeven over en een beetje geoefend met de oefeningen die men consequent en volhardend thuis moet doen. Het is speciaal ontwikkeld als terugval preventie bij depressie

Waar het om gaat is – om het kort te formuleren – een Getuige Bewustzijn te ontwikkelen.
Mensen verkeren zelden in een getuige-bewustzijns-toestand.
Men stopt niet bij het waarnemen (van de uiterlijke of innerlijke verschijnselen) maar men geeft er onmiddellijk en interpretatie of OORDEEL over: goed/slecht, mooi/lelijk, aangenaam/onaangenaam/, begerenswaardig/
waardeloos, bedreigend/ongevaarlijk, prettig/onprettig, lustvol/walgelijk, verschrikkelijk/aantrekkelijk, dragelijk/ondragelijk, nastrevenswaardig/verwerpelijk, opwindend/saai enz, enz.

Het zijn die oordelen of gedachten die de rupsbaan van negatieve gevoelens oproepen (zoals o.a. angst, woede, irritatie, verdriet, eenzaamheid, hopeloosheid) en op basis waarvan men handelt of juist niet handelt.

Op basis van de oordelen of gedachten en de eraan gekoppelde gevoelens zijn er drie mogelijke reactiepatronen:
1. Naar je toehalen of willen hebben/vasthouden van dat wat als prettig, aangenaam, beoordeeld wordt.
En dat leidt dus tot teleurstelling, frustratie of woede als we niet krijgen wat we hebben willen, angst om te
verliezen waarvan we denken dat we het nodig hebben en verdriet als we het verliezen of moeten loslaten.
2. Het afweren, vermijden of zelfs agressie tegen wat we als “slecht voor ons” beoordelen. In de aanval gaan
dus tegen datgene wat je als gevaarlijk, bedreigend, enz beoordeelt. Leidend tot agressie en haat
3. Een onverschillige houding als iets of iemand noch als aangenaam noch als onaangenaam beoordeeld wordt.
Leidend tot onverschilligheid dus.

Mindfulness of Aandachtig zijn voorkomt dus eindeloos rumineren of eindeloze piekergedachten waarmee je zichzelf alleen maar in een negatieve, gek makende spiraal brengt.

Omdat de aandacht relatief het gemakkelijkst bij lichamelijke sensaties is vast te houden, beginnen dergelijke aandachtsoefeningen altijd daarmee: de zogenaamde bodyscan of de aandacht bij de ademhaling houden.
En elke keer als je merkt dat je aandacht afdwaalt, je gaat oordelen of aan het piekeren slaat over het verleden of de toekomst, breng je je aandacht weer terug. Dwaal je honderd keer af, dan breng je hem honderd keer terug. Verder niks.